Śmierć oskarżonego, stanowi ujemną przesłankę procesową określoną w art. 17 § 1 pkt 5 k.p.k., której wystąpienie skutkuje umorzeniem postępowania karnego.
Odnosi się to co do zasady do postępowania kasacyjnego w sytuacji, gdy do zgonu skazanego doszło już po wniesieniu kasacji, ale jeszcze przed jej rozpoznaniem.
Zgodnie z treścią art. 529 k.p.k. wniesieniu i rozpoznaniu kasacji na korzyść oskarżonego nie stoi na przeszkodzie wykonanie kary, zatracie skazania, akt łaski ani też okoliczność wyłączająca ściganie lub uzasadniająca zawieszenie postępowania. Konkludując wskazać należy, że okoliczności wymienione w art. 529 nie stoją na przeszkodzie wniesieniu i rozpoznaniu kasacji na korzyść oskarżonego. Odczytując ten przepis a contrario, należy przyjąć, że we wskazanych w nim sytuacjach co do zasady niedopuszczalna jest więc kasacja na jego niekorzyść. Wobec powyższego, kiedy kasacja jest niezasadna, zaś w trakcie postępowania kasacyjnego skazany zmarł, jedynym możliwym rozstrzygnięciem, uwzględniającym treść art. 529 k.p.k., jest umorzenie postępowania kasacyjnego.
Taka sytuacja zaistniała w przedmiotowej sprawie.
Z dołączonego do akt sprawy odpisu skróconego aktu zgonu H. D. sporządzonego w dniu 31 stycznia 2023 r. wynika, że skazany zmarł w dniu 21 stycznia 2023 r. (k. 81 akt SN), czyli już po wniesieniu i przyjęciu kasacji. Należy zatem uznać kasację za dopuszczalną, bowiem w dacie jej wnoszenia nie istniała okoliczność, o której mowa w art. 529 k.p.k. Jednakże, z uwagi na śmierć skazanego oraz wynikające z treści art. 529 k.p.k. ograniczenia, zaszła konieczność umorzenia postępowania kasacyjnego. Oba z wywiedzionych w kasacji zarzutów okazały się bowiem bezzasadne. Z treści pierwszego z zarzutów wynika, że pod pozorem naruszenia prawa materialnego skarżący kwestionuje ustalenia faktyczne poczynione przez sąd I instancji, co jest na etapie postępowania kasacyjnego niedopuszczalne.
Drugi z wywiedzionych w nadzwyczajnym środku zaskarżenia zarzutów stanowi powtórzenie zarzutu apelacyjnego, zaś zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem Sądu Najwyższego, wywiedziony uprzednio w apelacji zarzut kasacyjny może być skuteczny tylko wówczas, gdy Sąd odwoławczy nie rozpozna należycie wszystkich zarzutów i nie odniesie się do nich w uzasadnieniu swojego orzeczenia w sposób zgodny z wymogami określonymi w art. 433 § 2 k.p.k. i art. 457 § 3 k.p.k. (tak: Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 listopada 2016 r., sygn. akt II KK 322/16). Taka sytuacja nie miała w przedmiotowej sprawie miejsca, ponieważ Sąd odwoławczy prawidłowo i rzetelnie rozważył tożsamy zarzut apelacji.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 632 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k. i w zw. z art. 637a k.p.k.
Jeżeli nie są Państwo zadowoleni z wyniku postępowania cywilnego i są zdecydowani na wniesienie skargi kasacyjnej prosimy o kontakt.