Kancelaria prawna

Uzasadnienie wyroku sądu odwoławczego w odniesieniu do zarzutów apelacji

Kasacja jest oczywiście zasadna, dlatego podlegała uwzględnieniu na posiedzeniu bez udziału stron zgodnie z art. 535 § 5 k.p.k.

Nie ulega wątpliwości, że w niniejszej sprawie doszło do naruszenia wskazanego w pkt I petitum kasacji przepisu prawa procesowego. Przepis art. 433 § 2 k.p.k. wyraźnie stanowi bowiem o obciążającym sąd odwoławczy obowiązku rozważenia wszystkich wniosków i zarzutów wskazanych w środku odwoławczym, co powinno znaleźć swój wyraz w części motywacyjnej orzeczenia (art. 457 § 3 k.p.k.). Obowiązkiem sądu odwoławczego jest sporządzenie pisemnego uzasadnienia w sposób rzetelny, czyli przekonywająco wyjaśniający podwody wydanego orzeczenia. Właściwe zrealizowanie obowiązków wynikających z art. 433 § 2 k.pk., wymaga nie tylko niepomijania żadnego zarzutu podniesionego w środku odwoławczym, ale także rzetelnego wyjaśnienia, dlaczego uznano poszczególne zarzuty apelacji za zasadne bądź bezzasadne. Rozważenie zarzutów apelacyjnych musi nastąpić w aspekcie formalnym, jak również merytorycznym, czego najlepszym potwierdzeniem jest treść pisemnych motywów wyroku. W sytuacji, kiedy uzasadnienie sądu odwoławczego nie zawiera w ogóle odniesienia do zarzutów i wniosków wniesionej apelacji, można stwierdzić, że nie doszło w ogóle do jej rozpoznania, a więc miało miejsce rażące naruszenie art. 433 § 2 k.p.k. (zob. np. wyroki Sądu Najwyższego: z 12 kwietnia 2023 r., II KK 330/22; z 24 kwietnia 2018 r., V KK 384/17).

Oczywiste jest natomiast, że skoro rozpoznanie zarzutów apelacji jest istotą postępowania odwoławczego w sytuacji kwestionowania przez stronę wyroku sądu I instancji, to zaniechanie rozpoznania zarzutów w ogóle, a więc rażąca obraza art. 433 § 2 k.p.k., stanowi naruszenie prawa tej rangi, że w każdym wypadku jego zaistnienia będzie można mówić o istotnym wpływie na treść wyroku wydanego w tym postępowaniu.

Jeżeli pisemne motywy wyroku sądu odwoławczego nie jakiekolwiek argumentacji odnośnie wniesionej apelacji i zgłoszonych w niej zarzutów, to tym samym nie może być mowy o brakach samego uzasadnienia orzeczenia, o jakich mowa w art. 537a k.p.k., lecz wyłącznie o rażąco nieprawidłowym przeprowadzaniu kontroli odwoławczej (zob. tak w wyrokach Sądu Najwyższego: z 28 października 2020 r., V KK 592/19, z 20 lutego 2019 r., II KK 199/18, z 13 stycznia 2022 r., II KK 500/21 i z 3 marca 2022 r., V KK 544/21, z 28 marca 2023 r., II KK 529/21).

Trafnie podniosła skarżąca, że postępowanie odwoławcze przed Sądem Apelacyjnym w B. zostało przeprowadzone w sposób nie spełniający wskazanych wyżej wymogów, a więc z rażącym naruszeniem art. 433 § 2 k.p.k.

Jak wynika bowiem z akt sprawy, apelacje od wyroku Sądu I instancji złożyli zarówno prokurator, jak i obrońca oskarżonej E. K. Sąd odwoławczy, podzielił zarzut sformułowany w apelacji prokuratora, co legło u podstaw zmiany zaskarżonego orzeczenia Sądu I instancji w odniesieniu do E. K. Wyłącznie tego rozstrzygnięcia dotyczy jednak uzasadnienie zaskarżonego wyroku, pomimo, że wnioski o doręczenie odpisu wyroku Sądu Apelacyjnego wraz z uzasadnieniem złożyli zarówno prokurator, jak i obrońca oskarżonej (k. 921). Złożone wnioski o uzasadnienie wyroku nakładały na Sąd odwoławczy obowiązek ustosunkowania się do obu wniesionych apelacji, jak już wyżej wskazano, z powodu kategorycznej treści art. 433 § 2 k.p.k. i art. 457 § 3 k.p.k., jednak obowiązek ten w części nie został zrealizowany. Jest to o tyle istotne, że apelacja obrońcy oskarżonej kwestionowała wyrok Sądu I instancji w całości, zarówno w zakresie przeprowadzonej oceny dowodów (czyn z pkt I), jak i dokonanych ustaleń faktycznych).

W tym stanie rzeczy zaskarżony wyrok należało uchylić z powodu zarzutu podniesionego w pkt 1 kasacji obrońcy, co zarazem czyniło bezprzedmiotowym rozpoznanie pozostałych dwóch zarzutów kasacyjnych (art. 436 k.p.k. w zw. z art. 518 k.p.k.).

Sąd Apelacyjny w B., rozpoznając sprawę ponownie, rozważy zasadność zarzutów podniesionych co do rozstrzygnięcia dotyczącego oskarżonej E. K. zgodnie ze standardami obowiązującymi w postępowaniu odwoławczym. Będzie miał także w polu widzenia, że apelacja prokuratora, która została wprawdzie wniesiona na niekorzyść oskarżonej, doprowadziła, jak wynika z wyroku i ze sporządzonego w tym zakresie uzasadnienia wyroku Sądu Apelacyjnego, do rozstrzygnięcia na jej korzyść, zaś kasacja wniesiona została przez obrońcę, a więc jedynie na korzyść.


Jeżeli nie są Państwo zadowoleni z wyniku postępowania karnego i są zdecydowani na wniesienie kasacji prosimy o kontakt.

-->