Śmierć oskarżonego, stanowiąca ujemną przesłankę procesową określoną w art. 17 § 1 pkt 5 k.p.k., skutkuje umorzeniem postępowania karnego. Odnosi się to co do zasady do postępowania kasacyjnego w sytuacji, gdy do zgonu skazanego doszło już po wniesieniu kasacji, ale jeszcze przed jej rozpoznaniem. Zgodnie jednak z art. 529 k.p.k. wniesieniu i rozpoznaniu kasacji na korzyść oskarżonego nie stoi na przeszkodzie wykonanie kary, zatracie skazania, akt łaski ani też okoliczność wyłączająca ściganie lub uzasadniająca postępowanie. Oznacza to, że o ile śmierć skazanego stanowi negatywną przesłankę postępowania kasacyjnego zainicjowanego kasacją wniesioną na niekorzyść, to w razie wniesienia kasacji na korzyść nie ma przeszkód do jej rozpoznania, jednakże wyłącznie zgodnie z jej kierunkiem. W konsekwencji, w razie śmierci skazanego możliwe jest uwzględnienie wniesionej na jego korzyść kasacji, jednak nie jest możliwe jej oddalenie, gdyż takie rozpoznanie nie jest rozpoznaniem na korzyść, o którym mowa w art. 529 k.p.k. W sytuacji, kiedy kasacja jest niezasadna, zaś w trakcie postępowania kasacyjnego skazany zmarł, jedynym możliwym rozstrzygnięciem, uwzględniającym regulację z art. 529 k.p.k., jest umorzenie postępowania kasacyjnego.
Taka sytuacja zaistniała w niniejszej sprawie, gdyż jak wynika z odpisu skróconego aktu zgonu M. W. P. zmarł 19 grudnia 2021 r. (k. 18), jednakże oba podniesione w kasacji zarzuty należy uznać za chybione. Pierwszy z nich wprost kwestionuje przepisy, których nie stosował w ogóle Sąd odwoławczy, tylko Sąd Rejonowy w O., jak również ustalenia faktyczne w zakresie skazania, czego w kasacji czynić nie wolno (art. 523 § 1 k.p.k.). Drugi z podniesionych zarzutów także należy uznać za pozbawiony podstaw, gdyż decyzja Sądu odwoławczego o oddaleniu wniosków dowodowych złożonych w postępowaniu odwoławczym była właściwa. W zakresie stanu zdrowia psychicznego skazanego orzekające w sprawie sądy dysponowały wymaganym dowodem w postaci opinii biegłych lekarzy psychiatrów, a badanie na etapie postępowania odwoławczego stanu zdrowia somatycznego skazanego, z natury wnioskowanego dowodu, nie mogło być zabiegiem odpowiadającym celowi wniosku dowodowego, tj. weryfikacji stanu zdrowia psychicznego skazanego.
W tym stanie rzeczy, uwzględniając poczynione wyżej uwagi dotyczące relacji śmierci skazanego na etapie postępowania kasacyjnego oraz skuteczności wniesionej na jego korzyść kasacji, Sąd Najwyższy orzekł jak w pkt I sentencji.
O kosztach postępowania kasacyjnego rozstrzygnięto na podstawie art. 632 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 637a k.p.k.
Jeżeli nie są Państwo zadowoleni z wyniku postępowania cywilnego i są zdecydowani na wniesienie skargi kasacyjnej prosimy o kontakt.