Kancelaria prawna

Znaczenie konstrukcji zarzutu podstawy kasacyjnej w ocenie oczywistej zasadności skargi kasacyjnej.

Wniosek o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania nie przedstawia zasadnej podstawy przedsądu i dlatego nie został uwzględniony.

Skarżąca nie wykazuje, że skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona - art. 3989 § 1 pkt 4 k.p.c.

Skarżąca poprzestaje na zarzucie naruszenia prawa procesowego, co nie jest wystarczające do stwierdzenia oczywistej zasadności skargi kasacyjnej. Rzecz w tym, iż przedmiotem sprawy było uprawnienie skarżącej do wyższej renty rodzinnej, zaś o tym decyduje prawo materialne, a w tym przypadku spór dotyczył wykładni i zastosowania art. 74 ust. 2 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS.

Zaznaczyć należy, że skoro o wyniku sprawy decyduje prawo materialne, to podstawowym warunkiem powodzenia skargi w sprawie na etapie przedsądu, jest wskazanie i wykazanie naruszenia prawa materialnego. Taki jest ustawowy model zarzutów podstaw kasacyjnych, czyli w przypadku materialnego rozstrzygnięcia sądu drugiej instancji, w podstawie kasacyjnej należy wskazać i wykazać naruszenie prawa materialnego - art. 3983 § 1 pkt 1 k.p.c. W przedmiotowej skardze kasacyjnej brak jest zarzutów materialnej podstawy kasacyjnej, która w tym miejscu odwołuje się jedynie do zarzutu procesowego - art. 3983 § 1 pkt 2 k.p.c.

Wykraczać to może ponad potrzebę argumentacji, gdyż zarzuty podstaw kasacyjnych - art. 3983 § 1 k.p.c. nie podlegają rozpoznaniu na etapie przedsądu, z uwagi na to, że stanowią odrębną część skargi kasacyjnej i podlegają rozpoznaniu dopiero po przyjęciu skargi kasacyjnej do rozpoznania.

Niemniej konstrukcja zarzutu podstawy kasacyjnej nie jest bez znaczenia w ocenie zgłoszonej podstawy przedsądu z art. 3989 § 1 pkt 4 k.p.c. Skoro miarą oceny podstaw kasacyjnych są zarzuty naruszenia prawa materialnego i procesowego (art. 3983 § 1 pkt 1 i 2 k.p.c.), to miara ta jest tym bardziej aktualna w odniesieniu do szczególnej podstawy przedsądu z art. 3989 § 1 pkt 4 k.p.c., która jako jedyna podstawa przedsądu ma na uwadze indywidualny interes strony w przyjęciu jej skargi kasacyjnej do rozpoznania.

Z tej perspektywy zasadniczy mankamenty wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania również wynika z poprzestania na zarzucie naruszenia przepisu prawa procesowego, czyli art. 378 § 1 k.p.c. Ma to znaczenie, gdyż punktem odniesienia w ocenie zgłoszonego zarzutu naruszenia przepisu prawa procesowego jest przepis prawa materialnego, albowiem to prawo materialne decyduje o wyniku sprawy. Tak wynika wszak z modelu zarzutu procesowego podstawy kasacyjnej - art. 3983 § 1 pkt 2 k.p.c. Nie każde bowiem naruszenie przepisu procesowego decyduje o uwzględnieniu skargi kasacyjnej, gdyż znaczenie ma dopiero uchybienie, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Potwierdza to, że o wyniku sprawy decyduje treść i stosowanie prawa materialnego.

Zarzut wniosku, iż "Sąd II instancji nie rozpoznał sprawy w granicach apelacji, a to na skutek nierozważenia zarzutu naruszenia prawa materialnego, albowiem przedmiotem jego analizy Sądu II instancji była zgodność z Konstytucją art. 74 ust. 2 ustawy 17 grudnia 1998 r...." nie jest zarzutem naruszenia prawa materialnego skargi kasacyjnej, gdyż taki zarzut nie istnieje w skardze (art. 3983 § 1 pkt 1 k.p.c.) i nie istnieje również we wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania, bowiem we wniosku stanowi część zarzutu procesowego, czyli naruszenia przez Sąd drugiej instancji art. 378 § 1 k.p.c.

Podkreśla się to, gdyż wobec braku zarzutu naruszenia przepisu prawa materialnego we wniosku, na etapie przedsądu nie ocenia się naruszenia przepisu art. 74 ust. 2 ustawy w odniesieniu do przepisów Konstytucji RP. Przenosi się to na ocenę zarzutu zawartego we wniosku, tj. naruszenia art. 378 § 1 k.p.c. Nie jest on zasadny, gdyż Sąd Apelacyjny rozpoznał zarzut apelacji dotyczący naruszenia art. 74 ust. 2 ustawy emerytalnej polegający na jego błędnym zastosowaniu i w konsekwencji uznaniu, że w świetle tego przepisu, odwołującej i uczestniczce przysługuje prawo do renty rodzinnej po zmarłym w częściach równych. Podczas gdy przepis ten, jako wyłączający możliwość ważenia interesów osób uprawnionych do renty rodzinnej w skonkretyzowanych stanach faktycznych, a w konsekwencji ochrony ich praw majątkowych, pozostaje zgodny z art. 67 ust. 1 w zw. z art. 32 ust. Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej - uzasadnienie zaskarżonego wyroku in fine.

Sąd Najwyższy nie ocenia zasadności tego rozstrzygnięcia, gdyż wniosek nie wykazuje naruszenia prawa materialnego. Zarzut oparty na wniosku dotyczy tylko naruszenia art. 378 § 1 k.p.c. i nie jest zasadny, albowiem Sąd Apelacyjny rozpoznał zarzut apelacji. Jako że skargę kasacyjną rozpoznaje się tylko w granicach zarzutów jej podstaw (art. 39813 § 1 k.p.c.), to reguła ta ma zastosowanie również w odniesieniu do zarzutów podstawy przedsądu z art. 3989 § 1 pkt 4 k.p.c.

Konkludując należy podkreślić, że zarzut podstawy przedsądu ogranicza się tylko do zarzutu procesowego (art. 378 § 1 k.p.c.), który nie jest wystarczający do uwzględnienia wniosku, gdyż Sąd Apelacyjny rozpoznał zarzut apelacji. Ocena stanowiska Sądu Apelacyjnego w tym zakresie nie podlega kontroli, gdyż wniosek nie zarzuca naruszenia prawa materialnego, podobnie jak podstawa kasacyjna skargi. Sąd Najwyższy nie jest kolejną, powszechną instancją i nie rozpoznaje sprawy tak jak Sąd powszechny.

Sąd Apelacyjny nie był zobligowany do wystąpienia z pytaniem prawnym do Trybunału Konstytucyjnego (art. 193 Konstytucji RP), gdy nie miał wątpliwości co do zgodności regulacji z art. 74 ust. 2 ustawy emerytalnej z ustawą zasadniczą.

Z tych motywów orzeczono jak w sentencji (art. 3989 § 2 k.p.c.).


Jeżeli nie są Państwo zadowoleni z wyniku postępowania cywilnego i są zdecydowani na wniesienie skargi kasacyjnej prosimy o kontakt.

-->