Zgodnie z art. 3982 § 2 pkt 1 k.p.c. skarga kasacyjna jest niedopuszczalna w sprawach o rozwód, o separację, o alimenty, o czynsz najmu lub dzierżawy oraz o naruszenie posiadania. W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że wyłączenie spraw o alimenty z kategorii spraw podlegających zaskarżeniu skargą kasacyjną dotyczy wszelkich postępowań dotyczących obowiązku dostarczania środków utrzymania, w tym obowiązku przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny na podstawie art. 27 k.r.o. (zob. post. SN z 24 kwietnia 1997 r., II CZ 55/97), a więc takiego, który został ukształtowany kwestionowanymi przez skarżącego postanowieniami wydanymi w postępowaniu zabezpieczającym.
Za sprawy o alimenty w rozumieniu art. 3982 § 2 pkt 1 k.p.c. muszą zostać uznane wszystkie sprawy dotyczące alimentów, a więc także te, w których dłużnik kwestionuje istnienie obowiązku alimentacyjnego, niezależnie od podejmowanych w tym celu środków obrony, nie wyłączając powództwa o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego (zob. postanowienia SN z 30 stycznia 2009 r., II CZ 92/08; z 30 stycznia 2014 r., IV CZ 109/13; z 24 listopada 2020 r., V CSK 431/19). Za koniecznością przyjęcia takiej wykładni przemawia zasada równouprawnienia stron w procesie cywilnym. Skoro orzeczenie sądu drugiej instancji nie może zostać zweryfikowane na drodze postępowania kasacyjnego w sprawie, w której powodem jest wierzyciel alimentacyjny, trudna do uzasadnienia byłaby wykładnia otwierająca taką możliwość w postępowaniach, w których role procesowe ulegają odwróceniu.
Wspierając dotychczasowe poglądy judykatury, dodatkowo można odwołać się do treści art. 393 pkt 3 k.p.c. w brzmieniu obowiązującym do 1 lipca 2000 r., który przewidywał, że kasacja nie przysługuje w sprawach o alimenty wyłącznie wówczas, gdy dotyczy wysokości świadczeń (zob. wyr. SN z 7 lipca 2000 r., III CKN 1015/00). Uchylając ten przepis i wprowadzając normę wyrażoną w art. 3921 § 2 k.p.c., a obecnie w art. 3982 § 2 pkt 1 k.p.c., ustawodawca w żaden sposób nie zawęził kategorii "spraw o alimenty", w związku z czym uzasadnione jest uznanie za sprawę o alimenty także sprawy o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego stwierdzającego lub zabezpieczającego ten obowiązek. Ponadto w uchwale 7 sędziów z 16 grudnia 2015 r., III CZP 77/15 (OSNC 2016, Nr 5, poz. 53) Sąd Najwyższy wskazał, że pojęcie "sprawy o alimenty" obejmuje zarówno dochodzenie roszczeń o świadczenia alimentacyjne, jak i roszczeń regresowych z art. 140 k.r.o., mimo że nie mają one charakteru alimentacyjnego. Skoro ustawodawca wyraźnie wyłączył dopuszczalność wniesienia skargi kasacyjnej w sprawie o alimenty, to nie znajdowałoby systemowego uzasadnienia twierdzenie, że ograniczył to wyłącznie do sprawy oświadczenie alimentacyjne i umożliwił w ten sposób wniesienie takiej skargi w sprawie dotyczącej roszczenia regresowego.
Powyższe wnioski wspiera również szeroka wykładnia pojęcia wymienionych w art. 3982 § 2 pkt 1 k.p.c spraw o czynsz najmu, wśród których wymienia się nie tylko sprawy o zapłatę czynszu najmu, ale i sprawy o ustalenie stosunku prawnego lub prawa, sprawy o ukształtowanie, jeżeli przedmiotem ustalenia bądź ukształtowania dokonywanego orzeczeniem sądu ma być czynsz najmu, sprawy o odsetki za opóźnienie świadczenia czynszu najmu, sprawy o zwrot nadpłaconego czynszu, jak również sprawy, w których kwestionuje się istnienie zobowiązania czynszowego (zob. postanowienia SN z 17 kwietnia 1998 r., II CKN 587/97; z 12 maja 1998 r., III CZ 65/98; z 2 grudnia 2014 r., V CSK 286/14; z 9 grudnia 2015 r., II CSK 14/15).
Jeżeli nie są Państwo zadowoleni z wyniku postępowania cywilnego i są zdecydowani na wniesienie skargi kasacyjnej prosimy o kontakt.