Kancelaria prawna

Naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na wynik sprawy w ujęciu art. 174 pkt 2 p.p.s.a.

Na wstępie należy wskazać, że zgodnie z art. 193 zd. 2 p.p.s.a. uzasadnienie wyroku oddalającego skargę kasacyjną zawiera ocenę zarzutów skargi kasacyjnej. Naczelny Sąd Administracyjny nie przedstawia więc w uzasadnieniu wyroku oddalającego skargę kasacyjną opisu ustaleń faktycznych i argumentacji prawnej podawanej przez organy administracji oraz Sąd I instancji. Stan faktyczny i prawny sprawy rozstrzygniętej przez Wojewódzki Sąd Administracyjny przedstawiony został w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku.

Zgodnie z art. 183 § 1 p.p.s.a., Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze jednak z urzędu pod uwagę nieważność postępowania. W niniejszej sprawie nie występują przesłanki nieważności postępowania sądowoadministracyjnego enumeratywnie wyliczone w art. 183 § 2 p.p.s.a. Z tego względu Naczelny Sąd Administracyjny przy rozpoznaniu sprawy związany był granicami skargi kasacyjnej. Granice te są wyznaczone wskazanymi w niej podstawami, którymi - zgodnie z art. 174 p.p.s.a. - może być naruszenie prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie (art. 174 pkt 1 p.p.s.a.) albo naruszenie przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy (art. 174 pkt 2 p.p.s.a.). Związanie Naczelnego Sądu Administracyjnego granicami skargi kasacyjnej polega na tym, że jest on władny badać naruszenie jedynie tych przepisów, które zostały wyraźnie wskazane przez stronę skarżącą i nie może we własnym zakresie konkretyzować zarzutów skargi kasacyjnej, uściślać ich ani w inny sposób korygować.

Przypomnieć w tym miejscu należy, że to na autorze skargi kasacyjnej ciąży obowiązek konkretnego wskazania, które przepisy prawa materialnego zostały przez sąd naruszone zaskarżanym orzeczeniem, na czym polegała ich błędna wykładnia i niewłaściwe zastosowanie oraz jaka powinna być prawidłowa wykładnia i właściwe zastosowanie (art. 174 pkt 1 p.p.s.a.). Podobnie zresztą przy naruszeniu prawa procesowego należy wskazać przepisy tego prawa, które zostały naruszone przez sąd i wpływ naruszenia na wynik sprawy tj. treść orzeczenia (art. 174 pkt 2 p.p.s.a.). Naczelny Sąd Administracyjny nie jest uprawniony do uzupełniania, czy innego korygowania wadliwie postawionych zarzutów kasacyjnych. Nie może też samodzielnie ustalać podstaw, kierunków jak i zakresu zaskarżenia (por. wyrok NSA z 26 marca 2014 r., sygn. akt I GSK 1047/12, LEX nr 1487688 oraz wyrok NSA z 29 sierpnia 2012 r., sygn. akt I FSK 1560/11, LEX nr 1218337).

Rozpoznając skargę kasacyjną w tak zakreślonych granicach, stwierdzić należy, że nie została ona oparta na usprawiedliwionych podstawach i z tego powodu nie została przez Sąd uwzględniona.

Spór prawny w rozpatrywanej sprawie dotyczy oceny prawidłowości stanowiska Sądu I instancji, który uznał za zgodną z prawem decyzję Głównego Inspektora Transportu Drogowego w Warszawie Drogowego z 25 listopada 2019 r., nr BP.500.221.2019.1091.SZ16.8940 w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej w wysokości 5.000 zł za nieprzesłanie w ustawowo określonym terminie rocznego sprawozdania z działalności uczestnika przewozu towarów niebezpiecznych, a od ustawowo określonego terminu do dnia przesłania sprawozdania upłynął okres co najmniej 3 miesięcy tj. w zakresie odnoszącym się do naruszeń opisanych 6.3.3 załącznika nr 3 do u.t.d.

Skarga kasacyjna nie jest zasadna i podlega oddaleniu.

Autor skargi kasacyjnej ograniczył się w petitum skargi kasacyjnej do przywołania art. 174 pkt 2 p.p.s.a. oraz wskazania, że zaskarżonemu wyrokowi zarzuca się naruszenie przepisów postępowania, t.j art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a. w zw. z art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. poprzez jego niezastosowanie i nieuwzględnienie skargi wskutek błędnego przyjęcia przez Sąd I instancji za organem, że zaistniały przesłanki do zakończenia postępowania nałożeniem kary pieniężnej w wysokości 5.000,00 zł.

W punkcie wyjścia podkreślenia wymaga, że ocena tych zarzutów nie może pomijać znaczenia konsekwencji wynikających z art. 174 pkt 2 w związku z art. 176 p.p.s.a. (por. np. wyroki NSA z: 21 stycznia 2015 r., sygn. akt II GSK 2162/13; 27 listopada 2014 r., sygn. akt I FSK 1752/13; 10 października 2014 r., sygn. akt II OSK 793/13).

Przez "wpływ", o którym mowa w art. 174 pkt 2 p.p.s.a. należy bowiem rozumieć istnienie związku przyczynowego pomiędzy uchybieniem procesowym podniesionym w zarzucie skargi kasacyjnej a wydanym w sprawie zaskarżonym orzeczeniem, a związek ten, jakkolwiek nie musi być realny (uchybienie mogło mieć istotny wpływ), to jednak musi uzasadniać istnienie hipotetycznej możliwości odmiennego wyniku sprawy, co wymaga uprawdopodobnienia istnienia wpływu zarzucanego naruszenia na wynik sprawy, a więc innymi oznacza obowiązek wykazania oraz uzasadnienia, że następstwa zarzucanych uchybień były na tyle istotne, że kształtowały lub współkształtowały treść kwestionowanego orzeczenia, a w sytuacji, gdyby do nich nie doszło, wyrok Sądu administracyjnego I instancji byłby (mógłby być) inny. Skoro przy tym na gruncie art. 174 pkt 2 p.p.s.a. jest mowa o "naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy", to za uzasadniony trzeba uznać i ten wniosek, że nie chodzi o każde (jakiekolwiek) naruszenia przepisów postępowania, lecz o naruszenie kwalifikowane jego skutkiem, a mianowicie skutkiem, którego wpływ może nie pozostawać bez wpływu na inny wynik sprawy, co wymaga uprawdopodobnienia istnienia wpływu zarzucanego naruszenia prawa na wynik sprawy.

Z przedstawionego punktu widzenia, omawiane zarzuty kasacyjne na gruncie których strona podnosi naruszenie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a. w związku z art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. oraz naruszenie art. 151 p.p.s.a. w związku z art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. nie mogą służyć skutecznemu podważeniu zgodności z prawem zaskarżonego wyroku. Uzasadnienie skargi kasacyjnej nie zawiera bowiem wskazanego i zarazem koniecznego elementu, a co za tym idzie wyjaśnienia na czym miałoby polegać naruszenie przez Sąd I instancji wskazanych przepisów prawa i rekonstruowanych z nich wzorów działania adresowanych do organu administracji publicznej (art.138 § 1 pkt 1 k.p.a.) oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a.), które Sąd ten miałby naruszyć kontrolując legalność zaskarżonej decyzji. Wobec zaś znaczenia konsekwencji wynikających z przedstawionych na wstępie uwag wprowadzających, o braku zasadności a co za tym idzie skuteczności omawianych zarzutów kasacyjnych należy wnioskować również na tej podstawie, że podnoszone na ich gruncie naruszenie przepisów art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a. w związku z art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. nie przeciwstawia ustaleniom stanowiącym faktyczną podstawę wydanego w sprawie rozstrzygnięcia, ani też ocenie tychże ustaleń, żadnych konkretnych argumentów, w świetle których ustalenia te należałoby uznać za wadliwe, zaś ocenę tychże ustaleń za dowolną.

Stosownie do art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a., organ odwoławczy wydaje decyzję, w której utrzymuje w mocy zaskarżoną decyzję, zaś w myśl art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a. Sąd uwzględniając skargę na decyzję lub postanowienie uchyla decyzję lub postanowienie w całości albo w części, jeżeli stwierdzi (...) inne naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Wskazać należy, że przepisy te są przepisami o charakterze wynikowym. O naruszeniu przepisu art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a. możemy mówić w sytuacji, gdy w toku kontroli zaskarżonego aktu administracyjnego Sąd I instancji nie dostrzeże naruszeń przepisów proceduralnych, które mogły mieć wpływ na wynik sprawy i orzeknie o oddaleniu skargi. Z powyższego wynika, że formułując zarzut naruszenia wymienionego przepisu należy wskazać jakie konkretnie przepisy procedury administracyjnej zostały naruszone oraz że ich naruszenie mogło mieć wpływ na wynik sprawy. Nie wystarczy zatem przytoczenie błędnych, zdaniem autora skargi kasacyjnej, działań Sądu czy zaniechań. Wydanie zatem decyzji na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. oznacza utrzymanie w mocy podstawowego elementu decyzji organu pierwszej instancji, tj. rozstrzygnięcia (osnowy), w którym zostaje wyrażona wola organu załatwiającego sprawę (por. wyroki NSA: z 26 stycznia 2011 r., I OSK 1305/10, LEX nr 969436, oraz z 15 sierpnia 1985 r., III SA 730/85, LEX nr 565450). Organ odwoławczy wydaje decyzję o utrzymaniu w mocy zaskarżonej decyzji, jeżeli po przeprowadzeniu postępowania dojdzie do takiej samej konkluzji co organ pierwszej instancji jak wskazuje B. Adamiak, to decyzja organu odwoławczego utrzymująca w mocy decyzję organu pierwszej instancji kształtuje uprawnienia lub obowiązki jednostki, a zatem zmiana ich ukształtowania może nastąpić tylko przez podważenie mocy obowiązującej decyzji organu odwoławczego, co oznacza, że "decyzja organu pierwszej instancji nie może być samoistnym przedmiotem weryfikacji w trybach nadzwyczajnych, jak i w postępowaniu sądowoadministracyjnym" (B. Adamiak (w:) System Prawa Administracyjnego, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, t. 9, B. Adamiak i in., Prawo

Natomiast stosownie do art. 138 § 2 k.p.a., organ odwoławczy może uchylić zaskarżoną decyzję w całości i przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi pierwszej instancji, gdy decyzja ta została wydana z naruszeniem przepisów postępowania, a konieczny do wyjaśnienia zakres sprawy ma istotny wpływ na jej rozstrzygnięcie. Wskazać należy, że również naruszenie przepisu art. 138 § 2 k.p.a., jest zawsze następstwem naruszenia innych przepisów, co powoduje, że autor skargi kasacyjnej, chcąc powołać się na zarzut naruszenia tego przepisu jest zobowiązany bezpośrednio powiązać ten zarzut z naruszeniem innych konkretnych przepisów, którym, jego zdaniem, uchybił organ wydając decyzję. Takiego powiązania rozpoznawana skarga kasacyjna nie zawiera w ramach powołanej w niej podstawy kasacyjnej, co uwzględniając zakres kognicji Naczelnego Sądu Administracyjnego, uniemożliwiało poszukiwanie takich naruszeń z urzędu. Powołanie zaś w uzasadnieniu skargi kasacyjnej przepisów art. 8 i 9 k.p.a. oraz art. 2 Konstytucji RP nie czyni zadość prawidłowo sformułowanemu zarzutowi skargi kasacyjnej. Zarzut naruszenia powołanych w skardze kasacyjnej przepisów wynikowych nie mógł zatem prowadzić do uwzględnienia skargi kasacyjnej.

Niezależnie od powyższego odnosząc się do przywołanych w uzasadnieniu skargi kasacyjnej przepisów wskazać należy, że zgodnie z art. 2 Konstytucji RP Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej. Natomiast zgodnie z art. 8 k.p.a. organy administracji publicznej prowadzą postępowanie w sposób budzący zaufanie jego uczestników do władzy publicznej. Zgodnie zaś z art. 9 k.p.a. organy administracji publicznej są obowiązane do należytego i wyczerpującego informowania stron o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania administracyjnego. Organy czuwają nad tym, aby strony i inne osoby uczestniczące w postępowaniu nie poniosły szkody z powodu nieznajomości prawa, i w tym celu udzielają im niezbędnych wyjaśnień i wskazówek.

W sprawie niniejszej nie budzi wątpliwości, że WSA skontrolował działalność organów i wydał wyrok. Kontrola przez WSA była kontrolą w rozumieniu art. 3 p.p.s.a. WSA trafnie odniósł się do istoty sprawy i powołał na poparcie swojego stanowiska odpowiednie przepisy.

Mając powyższe na względzie, uznając podniesione w skardze kasacyjnej zarzuty za niezasadne, Naczelny Sąd Administracyjny orzekł jak w sentencji wyroku, na podstawie art. 184 p.p.s.a.

O kosztach postępowania kasacyjnego Naczelny Sąd Administracyjny orzekł na podstawie art. 204 pkt 1 p.p.s.a. w zw. z art. 209 p.p.s.a. oraz art. 205 § 2 p.p.s.a. i § 14 pkt 2 lit. c w zw. z § 14 ust. 1 pkt 1 lit. a w zw. z § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 265 z późn. zm.).


Jeżeli nie są Państwo zadowoleni z wyniku postępowania administracyjnej i są zdecydowani na wniesienie skargi kasacyjnej prosimy o kontakt.

-->