Na wstępie wskazać należy, że zgodnie z art. 179a p.p.s.a., jeżeli przed przedstawieniem skargi kasacyjnej Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu wojewódzki sąd administracyjny stwierdzi, że w sprawie zachodzi nieważność postępowania albo podstawy skargi kasacyjnej są oczywiście usprawiedliwione, uchyla zaskarżony wyrok lub postanowienie rozstrzygając na wniosek strony także o zwrocie kosztów postępowania kasacyjnego i na tym samym posiedzeniu ponownie rozpoznaje sprawę.
W ocenie Sądu zaistniały wskazane w wymienionym przepisie przesłanki do uchylenia uprzednio wydanego w sprawie wyroku, gdyż wskazana w pkt b petitum skargi kasacyjnej podstawa kasacyjna okazała się oczywiście usprawiedliwiona. Za oczywiście uzasadniony należało bowiem uznać zarzut naruszenia przepisów postępowania, a to art. 145 § 1 pkt c p.p.s.a. w związku z art. 3 § 2 p.p.s.a., które miało wpływ na wynik sprawy poprzez niedostrzeżeniu przez Sąd naruszenia przez organy administracyjne art. 77 § 1 i art. 80 k.p.a., tj. niedostrzeżenie braku zebrania w sposób wyczerpujący i rozpatrzenia w całości materiału dowodowego, braku zwrócenia się o akta cywilne (...), co w konsekwencji spowodowało brak weryfikacji przez Sąd treści wydanego postanowienia Sądu Rejonowego w B. - sygn. (...), okoliczności zasiedzenia nieruchomości, twierdzeń wskazanych przez organ, co skutkowało nieprawidłową kontrolą wydanych decyzji administracyjnych.
W zaskarżonym kasacyjnie wyroku Wojewódzki Sąd Administracyjny kluczowe znaczenie przypisał postanowieniu SR w B. o stwierdzeniu zasiedzenia, wydanemu w dniu (...) r. sygn. (...). Sąd przyjął, że postanowieniem tym stwierdzono zasiedzenie przedmiotowej nieruchomości przez Skarb Państwa z dniem 1 stycznia 1989 r. Sąd zaakcentował jednocześnie, że na taką datę, podaną w postanowieniu o zasiedzeniu, wskazał Wojewoda w uzasadnieniu zaskarżonej obecnie decyzji, a skarżący podaniu takiej właśnie daty w postanowieniu o zasiedzeniu nie zaprzeczyli w skardze. W tym kontekście Sąd zauważył, że nabycie własności przedmiotowej nieruchomości przez Skarb Państwa nastąpiło nie w dacie uprawomocnienia się postanowienia SR w B. o stwierdzeniu zasiedzenia, lecz w dacie wskazanej w tym postanowieniu, czyli w dacie, w której upłynął wymagany przepisami kodeksu cywilnego okres zasiedzenia.
Tymczasem jak słusznie zarzucono w skardze, Sąd, wydając poprzednio wyrok oddalający skargę, nie dokonał weryfikacji treści wspomnianego postanowienia SR w B. z (...) r. sygn. (...) o stwierdzeniu zasiedzenia. W przedstawionym przez organy administracji materiale dowodowym wspomnianego tutaj postanowienia brak. Pomimo tego braku Sąd ustalił treści tego postanowienia opierając się na wskazaniu, jakie w tym zakresie zawarł Wojewoda w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji tj. na wskazaniu, że "nabycie nieruchomości przez Skarb Państwa nastąpiło w drodze cywilnej przez zasiedzenie z dniem 1 stycznia 1989 r.". Zaś jako potwierdzenie zgodności tego wskazania ze stanem faktycznym Sąd przyjął brak wyraźnego zaprzeczenia przez skarżących podanym przez Wojewodę okolicznościom faktycznym. Zgodzić się należy ze stroną skarżącą kasacyjnie, że było to niewystarczające do poczynienia przez Sąd ustaleń dotyczących treści powyższego postanowienia o stwierdzeniu zasiedzenia. Zamiast tych ustaleń należało stwierdzić, że materiał dowodowy zgromadzony w toku postępowania administracyjnego jest niekompletny. Akta administracyjne nie zawierają bowiem postanowienia SR w B. z (...) r. stwierdzającego zasiedzenie przedmiotowej nieruchomości przez Skarb Państwa. Bez tego zaś postanowienia nie można jednoznacznie stwierdzić z jaką datą Skarb Państwa nabył własność tej nieruchomości i czy była to faktycznie data 1 stycznia 1989 r. - jak przyjął to Wojewoda w zaskarżonej decyzji.
Wbrew poprzedniemu zapatrywaniu Sądu informacji w tym zakresie nie mogły również dostarczyć znajdujące się w aktach sprawy wydruki z księgi wieczystej. Zawierają one bowiem jedynie informację o dacie wydania postanowienia SR w B. oraz o sygnaturze akt tego postanowienia. Zarazem brak tam wskazania daty, w której zgodnie z postanowieniem SR w B. miało dojść na nabycia własności przez Skarb Państwa.
W konsekwencji ramach sprawowanej poprzednio kontroli zaskarżonej decyzji Wojewody Wojewódzki Sąd Administracyjny powinien był stwierdzić, że zarówno organ odwoławczy, jak i organ I instancji naruszyły art. 7, art. 77 § 1 i art. 80 k.p.a., przy czym naruszenia te mogły mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Bez przeprowadzenia dowodu jednoznacznie potwierdzającego, że Skarb Państwa z dniem 1 stycznia 1989 r. nabył przedmiotową nieruchomość, przedwczesnym było dokonywanie oceny spełnienia wskazanych w art. 73 ust. 1 ustawy reformującej przesłanek przyznania wnioskowanego odszkodowania. Z tego względu zarzut sformułowany w pkt b petitum skargi należało obecnie uznać za oczywiście uzasadniony. Za oczywiście uzasadnione nie sposób natomiast uznać zarzutów z pkt a i c petitum skargi. Jednak wobec zasadności zarzutu sformułowanego w punkcie b petitum skargi pozostaje to bez wpływu na wyrok wydany obecnie w niniejszej sprawie.
Mając powyższe na uwadze, po ponownym rozpoznaniu sprawy w trybie art. 179a p.p.s.a., Sąd doszedł do przekonania, że zaskarżona decyzja oraz poprzedzająca ją decyzja organu I instancji, naruszają powołane wyżej przepisy postępowania w stopniu uzasadniającym ich uchylenie na zasadzie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a. w związku z art. 135 p.p.s.a.
O zwrocie kosztów postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 179a w związku z art. 200 i art. 203 pkt 1, art. 205 § 2 oraz art. 209 p.p.s.a., a także § 14 ust. 1 pkt 1c i § 14 ust. 1 pkt 2b rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r. poz. 1800). Na wysokość zasądzonych kosztów postępowania sądowego składają się: uiszczony wpis od skargi - 200 zł, opłata od uzasadnienia wyroku WSA - 100 zł, wpis od skargi kasacyjnej -100 zł, wynagrodzenie adwokata za postępowanie przed sądem administracyjnymi w drugiej instancji 360 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictw - 51 zł (od trzech pełnomocnictw).
Sprawa została rozpoznana w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym (art. 119 pkt 2 w zw. z art. 120 p.p.s.a.). Wyjaśnić przy tym przyjdzie, że skoro autokontroli dokonuje ten sam skład, to również na takim samym posiedzeniu co w sprawie pierwotnej (kontrolowanej). Jeżeli sędzia sprawozdawca (członek składu orzekającego) stwierdzi dopuszczalność zastosowania art. 179a p.p.s.a., kieruje sprawę do rozpoznania przez sąd na rozprawie albo na posiedzeniu niejawnym w składzie i terminie wyznaczonym przez przewodniczącego wydziału orzeczniczego (zob.: B. Dauter, Komentarz do art. 179a ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, LEX-el., teza 8). Skoro zatem pierwotna sprawa podlegała rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym, stąd i posiedzenie w ramach autokontroli miało taki charakter.
Prowadząc ponownie postępowanie organ I instancji zbada treść postanowienia SR w B. z (...) r. sygn. (...) o stwierdzeniu zasiedzenia i ustali wynikającą z niego datę nabycia przez Skarb Państwa własności nieruchomości, objętej wnioskiem skarżących o wypłatę odszkodowania. W tym celu przeprowadzi dowód z akt administracyjnych w sprawie zakończonej decyzją Ministra Inwestycji i Rozwoju z 11 czerwca 2019 r. utrzymującą w mocy decyzję Wojewody Śląskiego z 21 grudnia 2016 r. nr NW/III/77234/2053/05, odmawiającą stwierdzenia nabycia z mocy prawa, z dniem 1 stycznia 1999 r. przez Gminę B. prawa własności nieruchomości oznaczonej jako działka nr (...) o powierzchni 0,2206 ha. Z treści decyzji Ministra wynika bowiem, że prawomocne postanowienie o stwierdzeniu zasiedzenia znajduje się w aktach właśnie tej sprawy. W przypadku zaś braku tego postanowienia w aktach wskazanej powyżej sprawy administracyjnej organ zwróci się bezpośrednio do SR w B. o wydanie jego odpisu. Jeżeli według treści tego postanowienia data nabycia własności przez Skarb Państwa przypada przed 31 grudnia 1998 r., to tym samym żądanie skarżących o wypłatę odszkodowania wykracza poza hipotezę normy prawnej wynikającej z art. 73 ust. 1 ustawy reformującej.
Jeżeli nie są Państwo zadowoleni z wyniku postępowania administracyjnej i są zdecydowani na wniesienie skargi kasacyjnej prosimy o kontakt.